آیا تا به حال احساس کرده اید که تمام تلاش شما برای حفظ یک رابطه بی فایده است؟ انگار هر چقدر محبت می کنید یا قدم برمی دارید، طرف مقابل بی تفاوت است. این حس سردرگمی و ناراحتی می تواند نشانه گیر افتادن در یک رابطه یک طرفه باشد.
دو طرفه بودن روابط انسانی
روابط انسانی فارغ از نوع آنها نیازمند تلاش دو طرفه هستند. البته این تلاش دو طرفه لزوما به معنی تلاش یکسان و رفتارهای شبیه به هم نیست. بلکه هر کس با توجه به نقش و توانمندیهای خود و ماهیت رابطه در آن مشارکت میکند. یک رابطه عاطفی (رمانتیک) را در نظر بگیرید. لزوما هر دو نفر درگیر در این رابطه رفتار یکسانی انجام نمیدهند. ممکن است توانمندی یکی از افراد درمسائل مالی بیشتر باشد، بنابراین در این حوزه حضور پررنگتری خواهد داشت. در عین حال طرف مقابل ممکن است توانمندی بیشتری در برنامه ریزی فعالیتهای مشترک داشته باشد، بنابراین او تلاش بیشتری در این زمینه خواهد داشت.
عدم قرینگی نقشها
پس روابط سالم و مناسب لزوما قرینه نیستند، اما همیشه عنصر همکاری و تلاش مشترک در آنها وجود دارند. اگر این همکاری و تلاش مشترک دچار مشکل شود، رابطه به سمت عدم تعادل حرکت میکند. در این شرایط یک نفر تلاش و سرمایه گذاری بیشتری در رابطه میکند اما از رابطه رضایت ندارد. کسی که بیشتر تلاش میکند و کمتر حمایت دریافت میکند احساس سرخوردگی پیدا میکند. اگر خود را جای این فرد بگذاریم متوجه احساس او خواهیم شد. خود را در شرایطی تصور کنید که شما بیشتر از شریک عاطفی خود، حمایت نشان میدهید. شما بیشتر مراقب رابطه هستید و شما بیشتر محبت ابراز میکنید. در این شرایط شما بیشتر “سرمایه گذاری” کردهاید. اما در ازای این رفتارها، پاسخ مناسبی دریافت نمیکنید. حتی ممکن است میزان تعهدتان هم بیشتر از شریکتان باشد.
در شرایطی که به دلایل موقتی، شریک شما قادر به سرمایهگذاری همسان با شما نباشد این عدم تقارن مشکلی ایجاد نمیکند. صرفا با تعامل و صحبت کردن میتوانید شرایط یکدیگر را درک کنید. حتی زمانی که شریک شما، مهارتهای کافی برای یک رابطه عاطفی را نداشته باشد نیز میتوان با ابراز نارضایتی و در پیش گرفتن راهحلهای مشترک بر این مشکل غلبه کرد.
یکسویه شدن رابطه
اما زمانی که شما حمایت، محبت، مراقبت و تعهد بیشتری در رابطه دارید و در عین حال شریکتان، شما را درک نمیکند و این نابرابری را نمیبیند اوضاع سختتر میشود. در این شرایط شما نسبت به خودتان، رابطه و شریکتان احساسات مختلفی را تجربه میکنید. ممکن است از شریک عاطفیتان خشمگین یا ناراحت شوید. در مورد رابطه احساس ناامیدی و سرخوردگی میکنید. نسبت به خودتان نیز هیجاناتی خواهید داشت که بسته به باورهای شما میتوانند متنوع باشند. اگر باور داشته باشید دوست داشتنی نیستید، این نابرابری را نشانهای از دوست داشتنی نبودن در نظر میگیرید و نسبت به خود دچار خشم و نفرت میشوید. اگر عمیقا احساس تنهایی کنید، به سمت نادیدهگرفتن نابرابری و احساسات خود پیش خواهید رفت تا خود را قانع کنید که در رابطه بمانید.
در این مطلب همراه ما باشید تا با نشانه های رابطه یک طرفه آشنا شویم، بفهمیم چرا در چنین رابطه ای قرار گرفته ایم و نهایتا راه هایی برای برون رفت از آن پیدا کنیم.
نشانه های رابطه یک طرفه
نشانه های زیر می تواند حاکی از یک رابطه یک طرفه باشد:
- عدم تعادل در محبت و توجه: شما دائما دنبال جلب رضایت طرف مقابل هستید اما به نظر نمی رسد او برای احساسات و نیازهای شما ارزشی قائل باشد. برای مثال، ممکن است همیشه شما باشید که برای قرار بیرون رفتن یا تماس تلفنی پیش قدم می شوید و او به ندرت این کار را انجام دهد.
- فقدان حمایت عاطفی: در شرایط سخت و بحرانی، نمی توانید روی شانه های او برای تکیه کردن حساب باز کنید. او غم هایتان را درک نمیکند و در موقعیت هایی که به هم نیاز دارید کنارتان نیست.
- کمبود ارتباط موثر: صحبت کردن با او بی فایده است و تلاش های شما برای برقراری ارتباط عمیق نتیجه ای در بر ندارد. احساس میکنید حرف هایتان شنیده نمیشود و گفتگوهایتان به بن بست می رسد.
- فداکاری یک طرفه: شما دائما در حال فداکاری برای خوشحال کردن او هستید اما به نظر نمی رسد او قدردان این فداکاری ها باشد. ممکن است برنامه هایتان را به خاطر او بهم بزنید و نیازهای خودتان را نادیده بگیرید در حالی که او هرگز برای شما چنین کاری نمی کند.
- اولویت نبودن: در لیست اولویت های او قرار ندارید و برنامه های او همواره بر برنامه های شما مقدم است. او به راحتی قرارهایتان را لغو می کند تا به کارهایش برسد و به نظر نمی رسد برای زمان و احساسات شما ارزشی قائل باشد.
مثال: سارا همیشه برای تولد امیر هدیه های گران قیمت می خرد و تمام تلاشش را می کند تا او را خوشحال کند. اما امیر هیچوقت برای سارا هدیه نمی خرد و حتی تولد او را فراموش می کند. سارا در این رابطه به طور مداوم مورد بی توجهی و بی احترامی قرار میگیرد.
چرا در چنین رابطه ای گرفتار می شویم؟
دلایل زیادی می تواند باعث شود وارد یک رابطه یک طرفه شویم. به برخی از این دلایل اشاره می کند:
- ترس از تنهایی: گاهی اوقات به دلیل ترس از تنها ماندن، در رابطه ای که برای ما مناسب نیست باقی می مانیم. بودن در یک رابطه، حتی یک رابطه یک طرفه، برایمان بهتر از تنها بودن به نظر می رسد.
- عزت نفس پایین: احساس بی ارزشی در ما باعث می شود که هر رابطه ای را به چنگ بیاوریم، حتی اگر یک طرفه باشد. این باور غلط که لایق محبت و توجه نیستیم، ما را در روابط ناسالم نگه می دارد.
- امید به تغییر طرف مقابل: باور اینکه می توانیم طرف مقابل را تغییر دهیم، ما را در چنین رابطه ای نگه می دارد. تصور می کنیم با محبت و فداکاری بیشتر می توانیم او را نسبت به خودمان متعهد کنیم.
راه های خروج از رابطه یک طرفه
اگر متوجه شدید در رابطه ای یک طرفه گرفتار شده اید، ناامید نشوید. راه هایی برای برون رفت از این وضعیت وجود دارد:
- با خودتان روراست باشید: اولین قدم پذیرفتن این واقعیت است که در یک رابطه ناسالم قرار دارید. انکار شرایط و احساسات تان، خروج از این رابطه را سخت تر می کند. با خودتان صادق باشید و بپذیرید که این رابطه دیگر شما را خوشحال نمی کند.
- با او صحبت کنید: اگرچه خروج از رابطه یک طرفه احتمالا تصمیم نهایی شماست، اما صحبت با طرف مقابل در مورد احساسات تان و تلاش برای برقراری تعادل در رابطه هم می تواند مفید باشد. شاید او متوجه رفتارهای نامتعادل خود نشده باشد و این گفتگو بتواند جرقه ای برای تغییر باشد.
- برای خودتان ارزش قائل باشید: به یاد داشته باشید که شما لایق عشق و محبتی هستید که به دیگران می دهید. نیازهای خودتان را در اولویت قرار دهید و اجازه ندهید کسی از شما سوء استفاده کند.
- به دنبال حمایت باشید: با دوستان، اعضای خانواده یا یک مشاور صحبت کنید. صحبت کردن با افرادی که به شما اهمیت می دهند می تواند کمک بزرگی برای عبور از این شرایط سخت باشد.
- وقتتان را صرف خودتان کنید: روی علایق و خواسته های خودتان تمرکز کنید. فعالیت هایی را که از آنها لذت می برید انجام دهید و به دنبال علایق جدید باشید.
- به خودتان فرصت دهید: خروج از یک رابطه عاطفی، به خصوص یک رابطه یک طرفه، نیازمند زمان است. به خودتان زمان بدهید تا غمگین باشید، عصبانی شوید و در نهایت، قوی تر از گذشته به زندگی ادامه دهید.
سخن پایانی
به خاطر داشته باشید که شما تنها نیستید. بسیاری از افراد درگیر روابط یک طرفه می شوند. مهم این است که نشانه های این نوع روابط را بشناسید و برای داشتن رابطه ای سالم و متعادل تلاش کنید. در صورتی که احساس کردید به تنهایی نمی توانید از این رابطه خارج شوید، کمک گرفتن از یک مشاور متخصص می تواند بسیار راهگشا باشد. برای رزرو وقت اینجا را کلیک کنید.
منابع
برای نوشتن این مقاله از منابع زیر استفاده شده است:
4 Signs of a One-Sided Relationship and How to End It (clevelandclinic.org)
One-Sided Relationship: Signs, Causes, Effects, Coping (verywellmind.com)
One-Sided Relationship: 14 Signs and Tips for Balance (healthline.com)