مقدمه
اختلال تعامل اجتماعی بازداری نشده (Disinhibited Social Engagement Disorder) یا DSED یک اختلال رفتاری است که در کودکان دیده می‌شود و با رفتارهای اجتماعی غیرمعمول و بیش از حد آشنا، حتی با افراد ناآشنا، مشخص می‌شود. این اختلال می‌تواند ناشی از تجربه‌های نامطلوب اولیه در دوران کودکی باشد و در صورت عدم درمان می‌تواند به مشکلات اجتماعی و روانی در آینده منجر شود. در این مقاله، به بررسی علائم، تشخیص و روش‌های درمان خواهیم پرداخت.
اختلال تعامل اجتماعی بازداری نشده چیست؟
این اختلال با نام دلبستگی بازداری نشده نیز شناخته می‌شود. یکی از اختلالات دلبستگی است که معمولاً در کودکانی که در اوایل زندگی تجربه‌های ناپایدار و استرس‌زایی داشته‌اند، دیده می‌شود. این کودکان معمولاً در تعامل با بزرگسالان ناآشنا به شکلی غیرمعمول و بیش از حد آشنا و دوستانه رفتار می‌کنند.
علائم
علائم اختلال تعامل اجتماعی بازداری نشده شامل موارد زیر می‌شوند:
۱. علائم رفتاری
- تمایل به برقراری ارتباط با بزرگسالان ناآشنا بدون تردید یا ترس
- عدم تماز بین افراد آشنا و ناآشنا
- تمایل به ترک والدین یا مراقبان برای رفتن به سمت افراد ناآشنا
- ناتوانی در پاسخ‌دهی به تعاملات اجتماعی به شکلی مناسب
۲. علائم عاطفی
- فقدان دلبستگی عاطفی مناسب به والدین یا مراقبان
- ناتوانی در برقراری ارتباط عاطفی با دیگران
- احساس بی‌تفاوتی نسبت به افراد آشنا
تشخیص اختلال تعامل اجتماعی بازداری نشده
تشخیص معمولاً توسط یک متخصص روانشناسی یا روانپزشکی کودکان انجام می‌شود. برای تشخیص، کودک باید علائم مذکور را به مدت حداقل ۱۲ ماه تجربه کرده باشد. برخی از معیارهای تشخیصی شامل:
- وجود رفتارهای اجتماعی غیرمعمول و بازداری نشده با بزرگسالان ناآشنا
- تجربه‌های ناپایدار و استرس‌زا در دوران کودکی مانند نگهداری در محیط‌های ناپایدار یا فقدان توجه و محبت
روش‌های درمان اختلال تعامل اجتماعی بازداری نشده
۱. روان‌درمانی
روان‌درمانی معمولاً اولین خط درمانی است. چندین نوع روان‌درمانی می‌تواند مفید باشد:
- درمان بازی (Play Therapy): این روش به کودکان کمک می‌کند تا از طریق بازی و تعامل با درمانگر احساسات و تجربیات خود را بیان کنند.
- درمان خانوادگی: این روش به بهبود روابط خانوادگی و افزایش دلبستگی‌های سالم بین کودک و والدین کمک می‌کند.
- درمان مبتنی بر دلبستگی: این روش به تقویت دلبستگی‌های ایمن و سالم بین کودک و والدین یا مراقبان می‌پردازد.
۲. آموزش و حمایت والدین
والدین و مراقبان نقش مهمی در درمان اختلال تعامل اجتماعی بازداری نشده دارند. آموزش والدین می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- افزایش آگاهی والدین از نیازهای عاطفی کودک: والدین باید نیازهای عاطفی و روانی کودک را درک کرده و به آن‌ها پاسخ دهند.
- تقویت دلبستگی‌های سالم: والدین باید به تقویت دلبستگی‌های سالم و ایمن با کودک خود بپردازند.
- مدیریت رفتارهای مشکل‌ساز: والدین باید به یادگیری تکنیک‌های مدیریت رفتارهای مشکل‌ساز کودک بپردازند.
۳. استفاده از تکنیک‌های رفتاردرمانی
استفاده از تکنیک‌های رفتاردرمانی می‌تواند به کودک کمک کند تا رفتارهای اجتماعی مناسب‌تری داشته باشد. برخی از این تکنیک‌ها عبارتند از:
- تشویق رفتارهای مثبت: والدین و مراقبان باید رفتارهای مثبت کودک را تشویق کرده و تقویت کنند.
- اصلاح رفتارهای منفی: والدین و مراقبان باید به اصلاح رفتارهای منفی و نامناسب کودک بپردازند.
نحوه حمایت از کودک
اگر فرزند شما مبتلا به اختلال تعامل اجتماعی مهارنشده است، حمایت شما می‌تواند نقش مهمی در بهبودی او داشته باشد. در اینجا چند نکته برای حمایت از کودک مبتلا به این اختلال آورده شده است:
- ارائه محبت و توجه: به کودک محبت و توجه کافی بدهید و نیازهای عاطفی او را برآورده کنید.
- ایجاد محیط پایدار و امن: سعی کنید محیطی پایدار و امن برای کودک فراهم کنید تا احساس امنیت و آرامش داشته باشد.
- تشویق به تعاملات اجتماعی سالم: کودک را تشویق کنید تا به تعاملات اجتماعی سالم و مناسب بپردازد.
نتیجه‌گیری
اختلال تعامل اجتماعی بازداری نشده یک اختلال رفتاری در کودکان است که می‌تواند تأثیرات عمده‌ای بر روابط اجتماعی و عاطفی کودک داشته باشد. با تشخیص به موقع و استفاده از روش‌های درمانی مناسب، کودکان می‌توانند بهبود یافته و روابط اجتماعی سالم‌تری داشته باشند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با این اختلال مواجه هستید، مهم است که به دنبال کمک حرفه‌ای باشید و از تکنیک‌های حمایت از کودک استفاده کنید تا به بهبودی سریع‌تر دست یابید.
تماس برای مشاوره
اگر احساس می‌کنید که فرزند شما به اختلال تعامل اجتماعی بازداری نشده مبتلا است و نیاز به مشاوره دارید، می‌توانید با ما تماس بگیرید. تیم متخصص ما آماده است تا با ارائه خدمات روانشناسی حرفه‌ای، به شما در مسیر بهبودی کمک کند. برای رزرو وقت مشاوره، همین حالا با ما تماس بگیرید.
این متن با استفاده از منابع زیر تهیه شده است:
توجه: لطفاً در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر به منابع فوق مراجعه کنید.
